Kanatlılarda Avian Influenza
Kanatlı hayvanların solunum,sindirim ve sinir sistemlerini etkliyen yüksek ölümlerle seyreden bir salgın hastalığıdır.Virüsün yüksek patojenik suşları (H5 ve H7 alt tipleri) ile mortalite hızla yükselerek %100’e kadar ulaşır.
Birden fazla patojenik suş ortaya çıkabilir. Düşük patojenik suşlar sadece solunum yolu rahatsızlığı ile belirti gösterebilir fakat bu hastalığın oluşu ülkeler arası ticareti engellemektedir. Zoonoz bir hatalıktır.
2 Ağustos 2021
Cem Konuk – Veteriner Hekim
Virüsün yüksek patojenik suşları (H5 ve H7 alt tipleri) ile mortalite hızla yükselerek %100’e kadar ulaşır.
Birden fazla patojenik suş ortaya çıkabilir. Düşük patojenik suşlar sadece solunum yolu rahatsızlığı ile belirti gösterebilir fakat bu hastalığın oluşu ülkeler arası ticareti engellemektedir. Zoonoz bir hatalıktır.
Etken orthomiyxoviridae ailesine ait zarflı bir RNA virüsüdür. Olgun virüs partikülleri elektron mikroskobunda yuvarlak, pleomorfik veya filamenöz yapıda gözlenebilir. Bu türdeki virüsler tavuk eritrositlerini hemaglutine yapma özelliğine sahiptir. Böylelikle etken tanısında HI testlerinden yararlanılabilir.
Cem Konuk; “Göçmen kuşların sürekli olarak göç yapması ile hastalık ticari olarak yetiştirilen işletmelerdeki kanatlılara temas yolu ile yayılırlar.”
Bu virüsün doğal konakçıları ördekler, kazlar, yabani su kuşlarıdır. Göçmen kuşların sürekli olarak göç yapması ile hastalık ticari olarak yetiştirilen işletmelerdeki kanatlılara temas yolu ile yayılırlar. Hindiler bu hastalığa en duyarları türlerdir.
İnfluenza virüsünün düşük patojenik suşları ile enfekte olmuş yabani kuşlarda klinik olarak hiçbir belirti göstermemesine rağmen kümes hayvanlarında orta ve yüksek şiddetli solunum sistemi belirtileri; öksürük, tıskırık, hırıltı şeklinde gösterebilir. Yumurta veriminde azalma, ishal ve iştahsızlık görülebilir.
Yüksek patojen suşlarda ise ördeklerde veya yabani kuşlarda hiç belirti göstermez veya çok hafif belirtiler gösterebilir. Çiftlik hayvanlarına bulaşma söz konusu olduğunda ise %100’e varan mortalite ve morbidite ile seyreder. Genelikle yüksek derece ağırlık kaybı, yem tüketiminde düşüş, yumurta veriminin birden azalması, ibik ve sakallarda siyanoz, ödem, bacaklarda ödem, kırmızı lekeli renk oluşumları, sinirsel belirtiler şeklinde semptomlar görülür.
Postmortem bulgularında tracheada mukus, airsacculit, şişmiş kafalar, egg peritoniti, sinüzitis, sulu akciğerler ve fibrinli enterit görülebilir. Bifurkasyon bölgesinde tıkaç görülebilir. Perikardit, cilt nekrozu, bacaklar üzerinde kanamalar, dalak böbrek ve akciğer üzerinde nekrotik odaklar görülebilir. Hemoraji ve pancreas’ta beyazlaşma görülebilir. Proventriculusde kanama odakları görülebilir.
AGP ve ELISA testleri, serumda antikor varlığını belirlemek için kullanılabilir. HA ve N’ye karşı spesifik serumlar kullanılarak alt tiplendirilebilir veya alt tip spesifik problar kullanılarak yeni gerçek zamanlı PCR testleri ile 2 saat içinde tanı koyulabilir.
Avian influenza ihbarı mecburi hastalıklar arasında yer almaktadır. Korunma için karantina tedbirlerini en iyi şekilde uygulamak ve biyogüvenlik kurallarına uymak gereklidir. Ülkemizde bilinen aşısı yoktur. Tedavi olarak sekunder enfeksiyon oluşumuna karşın antibiyotik uygulamaları yapılabilir. Geçtiğimiz aylarda avian influenza Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde görülmüştür ve komşu ülkelerde de görüldüğü bildirilmiştir. Komşu ülkelerde bu hastalığın görülmesi ülkemiz için büyük tehdit oluşturmaktadır. Bu yüzden biyogüvenlik tedbirlerine daha çok dikkat edilmelidir.
Kaynaklar
- Armin R W Elbers , Guus Koch, Annemarie Bouma., Performance of Clinical Signs in Poultry for the Detection of Outbreaks During the Avian Influenza A (H7N7) Epidemic in The Netherlands in 2003., Avian Pathol,2005 Jun;34(3):181-7. doi: 10.1080/03079450500096497.
- Anna R Spickler ,Darrell W Trampel, James A Roth., The Onset of Virus Shedding and Clinical Signs in Chickens Infected With High-Pathogenicity and Low-Pathogenicity Avian Influenza Viruses., Avian Pathol,2008 Dec;37(6):555-77. doi: 10.1080/03079450802499118.
- Terra R Kelly, Michelle G Hawkins, Christian E Sandrock, Walter M Boyce., A Review of Highly Pathogenic Avian Influenza in Birds, With an Emphasis on Asian H5N1 and Recommendations for Prevention and Control., J Avian Med Surg,2008 Mar; 22(1):1-16. doi: 10.1647/2006-036R.1.
Keyifli okumalar dileriz
Avian Influenza ile ilgili daha fazla yazıyı gözden geçirmek isterseniz,
- Avrupa Birliği, Avian Influenza Aşısı kullanım kararını verdi
- Avian Influenza – Kuş Gribi
- Bildiklerinizi unutun; Avian Influenza virüsü sahada ne kadar canlı kalır?
Avian Influenza’dan korunmanın temeli olan Biyogüvenlik hakkında önemli konuları gözden geçirmek isterseniz,
Avian Influenza ile eşlik edebilecek diğer enfeksiyon hastalıklarını gözden geçirmek isterseniz,
- ILT enfeksiyonlarının ekonomik önemi ve korunma yolları
- İnfeksiyöz Bronşitis
- Broylerde İnfeksiyöz Bronşitiz Koruması Damızlık Aşılaması ile başlar
- NewCastle Hastalığı ve Aşılama Stratejleri
Antibiyotiksiz Üretim hakkında daha fazla yazıyı gözden geçirmek isterseniz,
- Gizli genler yeni antibiyotiklerin geliştirilmesinde anahtar olabilir
- Antibiyotik Dirençli Bakteriler ve Trap-Zap Sistemi
- Antibiyotiksiz Üretim için Bir Adım; İmmun Kontrol Yaklaşımı – Humoral Bağışıklık ve Reovirus
Kanatlı Hastalıkları’ndan korunmanın temeli olan Biyogüvenlik hakkında önemli konuları gözden geçirmek isterseniz,
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.