Kanatlı Aşısı Geliştirme ve Yeniliğin Önemi

Covid-19 pandemisi nedeniyle aşı ve aşılamayla ilgili yoğun bilgi akışına maruz kaldık. Öyle ki mesleği ne olursa olsun hemen herkes aşı türleri hakkında yabancılık çekmiyor. Bugün, sokakta dahi canlı atenüe, inaktif, protein bazlı, vektör, m-RNA ve DNA aşıları terimlerini duyduğunda konu tanıdık geliyor.

24 Mart 2021

Uğraş Kaynarca – Veteriner Hekim

Yeni bir aşının geliştirilme süreci, tüm aşamalar başarıyla tamamlandığında 8 yıl ya da daha fazla zamana ihtiyaç duyuyor.

Çok kısa sürede geliştirilen ancak yeterince çalışma ve veri olmadığı hemen tüm kesimler tarafından hemfikir olunan Covid-19 aşıları bir yana, bu yazıda aşıların geliştirilme süreçlerini değerlendireceğiz.

Dünyanın dikkati COVID-19 pandemisinin kontrolü için aşılamanın öneminde olduğu bu günlerde, aşılama aslında Veteriner Hekimlikte kilit role sahiptir.

Ticari kanatlıların yüksek yoğunlukta yetiştirilmesinde, etkili hastalık kontrol önlemleri ile birlikte iyi yetiştirme uygulamaları, yaşamsal refah ve biyogüvenlik şartlarının sağlanması hiçbir canlı türünde olmadığı kadar önemlidir.

Kümes hayvanları için yeni aşılar geliştirirken dikkate alınması gereken birkaç önemli nokta vardır. Bunlardan en önemlisi son ürünün maliyetidir. Son ürünün maliyeti, son kullanıcı tarafından algısını ve tüketim alışkanlıklarındaki yaklaşımı belirleyecektir.

Aşı, öncelikle morbidite ve mortaliteye karşı korumada elbette etkili olmalıdır. Aynı zamanda, yumurtacı tavuklarda yumurta verimi ile ölçülen ve etlik piliçlerde yem dönüşüm oranıyla ölçülen (FcR) üretkenliği artırmayı da hedeflemelidir.

Kanatlı aşıları, morbidite ve mortaliteye karşı korumada etkili olmalı ve ticari tavuklarda üretkenliği de artırmalıdır.

Ayrıca aşıların, yoğun üretim sistemlerinde kanatlıların kitlesel bağışıklığının oluşmasını sağlayacak kullanıma da uygun olması gerekir.

İdeal olarak, tek bir aşı dozu hem hızlı hem de uzun süreli bir bağışıklık sağlamalıdır. Aşılar, bir patojenin çeşitli suşlarına karşı geniş bir koruma sağlamalı ve dağıtım için güvenilir bir soğuk zincir prosesinde stabil olmalıdır.

Son olarak, aşının, kümes hayvanı endüstrisindeki uygun sektöre yani broyler, ticari yumurtacı tavuklar veya damızlık sürülerde kullanıma uygun olması gerekecektir.

AŞI GELİŞTİRME AŞAMALARI

Araştırma

Yeni bir veteriner aşısı geliştirme prosedürü, araştırma ve geliştirme aşamaları arasında bölünmüştür. Araştırma aşamasının tamamlanması beş veya daha fazla sürebilir. Araştırma aşaması, keşif ve fizibilite veya ön geliştirme aşamaları olarak ikiye ayrılır.

Geliştirme

Geliştirme aşaması, İngiltere veya Avrupa Birliği düzenleyici süreçleri kullanılarak tamamlanması genellikle üç ila altı yıl sürmektedir. Geliştirme aşaması da, erken aşama geliştirme, geç aşama geliştirme ve tescil olarak ikiye ayrılır.

Yeni bir kümes hayvanı aşısı geliştirirken akılda tutulması gereken birkaç önemli nokta vardır:

Ayrıntılı bir proje planı ve zaman çizelgeleri ile ilişkili net bir yeni ürün profili geliştirilmeli.
Geliştirme sürecinde kullanılan tüm reaktiflerin özenli kayıtları tutulmalı ve kullanılan tüm malzemelerin kaynağı açıkça tanımlanmalı, bunun hem güvenli hem de yabancı maddeler içermediğinden emin olunmalı.
Katı protokoller kullanarak pre-master ve master tohumlar hazırlamalı ve herhangi bir düzenleyici denemeden önce nihai üretim süreci tanımlamalı.
Aşı denemelerini yürütürken, son aşı için doğru hedef kanatlılarda doğru uygulama yollarının kullanıldığından emin olunmalı.
Düzenleyicilerle erken etkileşimde bulunmak ve geliştirme süreci boyunca daima son kullanıcıyı veya müşteriyi göz önünde bulundurmak önemlidir.

İnovasyon, kanatlı aşılarının geliştirilmesinde özellikle önemlidir, çünkü bu, nihai ürünün güvenliğini, etkililiğini, sunumunu, rahatlığını, istikrarını ve maliyetini artırmanıza yardımcı olabilir.

İnovasyon, kanatlı aşılarının geliştirilmesinde özellikle önemlidir.

Pek çok yeni platform teknolojisi genellikle ilk uygulamalarını veteriner hekimlikte bulur. Özellikle kümes hayvanlarında vektör aşılar için dikkate değerdir. Viral vektörler halihazırda yaygın olarak kullanılmaktadır ve üç önemli hastalığa karşı eş zamanlı koruma sağlamak için kuluçkada yumurtaya uygulanabilir: Marek hastalığı, İnfeksiyöz bursal hastalık (IBD) ve Newcastle hastalığı (ND).

Ek olarak, zayıflatılmış bakteri vektör aşıları, hem salmonella hem de nekrotik enterite karşı kullanım için yakın zamanda ruhsatlanmıştır. Vektör olarak zayıflatılmış Eimeria aşılarının kullanımından başka yeni gelişmelerin ortaya çıkması muhtemeldir. Bu yeni teknolojiler genellikle geliştirilmiş toplu aşı uygulama yöntemleri, yeni formülasyonlar ve daha yüksek stabilite ile birleştirilmektedir.

Özetle, kanatlı aşılarının bir takım benzersiz gereksinimleri vardır;