FAO Gıda Fiyat Endeksi, Dünya Bitkisel Yağ Fiyatlarının Yüksek Seyrinin Etkisiyle Mart Ayında Yükselişe Geçti

22 Nisan 2024

Uğraş Kaynarca – Veteriner Hekim

FAO Gıda Fiyat Endeksi* (FFPI),

FFP Endeksi, Mart ayında Şubat ayına göre 1,3 puan (yüzde 1,1) artışla ortalama 118,3 puan olarak gerçekleşti.

Özellikle başta bitkisel yağ fiyat endeksindeki sert yükseliş olmak üzere, süt ürünleri ve et fiyat endekslerindeki artışlar, şeker ve tahıl fiyat endekslerinin düşüşlerini dengeledi.

FFP endeksi bir yıl önceki seviyesi olan 2023 Mart ayına göre 9,9 puan (yüzde 7,7) geriledi.

FFP endeksi, Mart ayında, bir yıl önceki seviyesi olan 2023 Mart ayına göre yüzde 7,7 oranında geriledi.

FAO Tahıl Fiyat Endeksi

Buğday fiyatları öncülüğünde tahıl fiyatları uluslararası düzeyde düşüş gösterdi.

Mart ayında Ocak ayına göre 3,0 puan (yüzde 2,6) düşüşle ortalama 110,8 puan oldu.

Endeks, bir yıl önceki seviyesi olan Mart 2023’e göre 27,7 puan (yüzde 20,0) düşmüş oldu.

Buğday,

Küresel buğday ihracat fiyatları, çoğunlukla Avrupa Birliği, Rusya Federasyonu ve Amerika Birleşik Devletleri arasında devam eden güçlü ihracat rekabeti nedeniyle Mart ayında art arda üçüncü ayda düşüş gösterdi. Ürün arzının yüksek olduğu bu dönemde Çin’in (hem Avustralya’dan hem de Amerika Birleşik Devletleri’nden) buğday alımlarını iptal etmesi piyasalar üzerinde aşağı yönlü baskı oluştururken, Rusya Federasyonu ve Amerika Birleşik Devletleri’nde 2024 hasadı için olumlu mahsul beklentileri de fiyatların daha sert düşmemesini destekledi.

Mısır,

Mısır ihracat fiyatları aylık bazda marjinal bir yükseliş kaydetti. Ukrayna ve diğer bölgelerde yaşanan lojistik sorunların varlığında, özellikle Çin’in artan satın alma talebi, mısır fiyatlarına bir miktar destek sağladı. Mısır fiyatlarındaki artış, Arjantin ve Brezilya’da devam eden hasadın mevsimsel zorluklar nedeniyle istenen oranda yapılamaması nedeniyle bir miktar dengelendi.

Diğer tahıllar,

Mart ayında dünya arpa fiyatları düşerken, sorgum fiyatları arttı . FAO Pirinç Fiyat Endeksi Mart ayında yüzde 1,7 oranında geriledi; bu düşüş, büyük ölçüde küresel ithalat talebinin azalmasının bir yansımasından kaynaklandı.

FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi

Mart ayında Şubat ayına göre 9,7 puan (yüzde 8,0) oranında artış göstererek 130,6 puan olarak gerçekleşti. Bu değer 2024 yılının en yüksek seviyesi olarak kaydedildi.

Ham petrol fiyatlarındaki yükseliş de bitkisel yağ fiyatlarındaki artışa katkıda bulundu.

Endeks, bir yıl önceki seviyesi olan Mart 2023’e göre 15,0 puan (yüzde 11,0) düşmüş oldu.

Bitkisel Yağ Fiyat Endeksindeki belirgin toparlanma, palmiye, soya, ayçiçeği ve kolza yağındaki yüksek fiyatlamalar eşliğinde gerçekleşmiştir.

Uluslararası soya yağı fiyatları özellikle Amerika Birleşik Devletleri ve Brezilya’da olmak üzere biyoyakıt sektöründen gelen güçlü talebin devam etmesiyle, son yılların en düşük seviyelerinden toparlandı.

Uluslararası palm yağı fiyatları, önde gelen üretici ülkelerdeki mevsimsel olarak düşük üretimin desteğiyle Güneydoğu Asya’daki güçlü iç talebin aynı zamana denk gelmesi nedeniyle Mart ayında artmaya devam etti.

Ayrıca küresel ayçiçeği ve kolza yağı fiyatları, küresel ithalat talebinin artmasıyla Mart ayında toparlandı.

FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi

Mart ayında, Ocak ayına göre 3,5 puan (yüzde 2,9) oranında artışla ortalama 124,2 puana yükseldi. Bu artışla endeks, üst üste altıncı aylık artış göstermiş oldu.

Endeks, bir yıl önceki seviyesi olan Mart 2023’e göre 11,1 puan (yüzde 8,2) düşüş gösterdi.

Mart ayında, Asya’dan gelen istikrarlı ithalat talebi, bahar tatilleri nedeniyle Batı Avrupa’da artan yurt içi satışlar ve Okyanusya’daki mevsimsel olarak düşen üretim nedeniyle en fazla artış dünya peynir fiyatlarında görüldü.

Asya’daki zayıf talebe rağmen, uluslararası tereyağı fiyatları Mart ayında daha da arttı. Bu artış, sezon nedeniyle oluşan güçlü talep ve Avrupa stoklarındaki kısmî azalma nedeniyle gerçekleşti.

Beş ay üst üste artışın ardından uluslararası tam yağlı süt tozu fiyatları, Okyanusya’daki mevsimsel olarak düşen üretime rağmen küresel ithalat talebinin de azalması nedeniyle düştü. Spot talebin azalması ve piyasaların sakin kalması nedeniyle yağsız süt tozu fiyatları da düştü.

FAO Et Fiyat Endeksi

Mart ayında Şubat ayına göre 1,9 puan (yüzde 1,7) artışla ortalama 113,0 puan oldu. Bu değer, art arda iki aylık artışı göstermektedir.

Endeks değeri bir yıl önceki seviyesi olan Mart 2023’e göre 1,7 puan (yüzde 1,5) düşüş gösterdi.

Dünya büyükbaş hayvan eti fiyatları, büyük ölçüde önde gelen ithalatçı ülkelerin artan alımları nedeniyle Mart ayında da artmaya devam etti. Buna karşılık, uluslararası küçükbaş eti fiyatları, özellikle Avustralya’dan gelen arzın mevsimsel seviyeleri aşan artışı nedeniyle art arda ikinci ayda da düşüşünü sürdürdü.

Uluslararası kümes hayvanı eti fiyatları, büyük üretici ülkelerde kuş gribi salgınlarının azalmasını takiben yeterli arza rağmen, önde gelen ithalatçı ülkelerden gelen istikrarlı ithalat talebinin desteğiyle Mart ayında artış gösterdi.

Domuz eti fiyatları da, özellikle Batı Avrupa’da artan arza rağmen, özellikle Paskalya tatili öncesinde artan iç talebin etkisiyle arttı.

FAO Şeker Fiyat Endeksi

Mart ayında Şubat ayına göre 7,6 puan (yüzde 5,4) düşüşle ortalama 133,1 puana geriledi. Bu değer, art arda iki aylık artış sonrası gelen düşüşü göstermektedir.

Endeks değeri, bir yıl önceki seviyesi olan Mart 2023’e göre 6,1 puan (yüzde 4,8) üzerinde gerçekleşti.

Mart ayında uluslararası şeker fiyat tekliflerindeki düşüşün ana sebebi Hindistan’daki 2023/24 şeker üretimi tahmininin yukarı yönlü revizyonundan ve sezonun son aşamasında Tayland’da şeker hasadının artan hızından kaynaklandı. Brezilya’dan yapılan büyük ihracat da dünya şeker fiyatları üzerinde baskı oluşturdu. Ancak Brezilya’da uzun süren kurak hava koşullarından olumsuz etkilenen mahsule ilişkin devam eden endişeler, mevsimsel eğilimleri kötüleştirmeye devam etti ve fiyat düşüşünü sınırladı. Benzer şekilde uluslararası ham petrol fiyatlarındaki yükseliş de dünya şeker fiyatlarındaki düşüşün sınırlanmasına katkıda bulundu.